De Europese Commissie heeft reeds in april 2022 een voorstel gedaan om het proces van het aanvragen van een Schengenvisum te digitaliseren en te vereenvoudigen, wat in 2026 zijn beslag moet krijgen. Met een visum naar de EU reizen wordt daardoor eenvoudiger.
Het digitaliseringsproject betekent dat reizigers in de toekomst hun Schengenvisum aanvraag online kunnen indienen en dat de fysieke visumsticker wordt vervangen. Het doel van deze verandering is om het proces voor alle betrokken partijen gemakkelijker te maken.
Het visumbeleid van de EU is belangrijk om de buitengrenzen van het Schengengebied goed te laten werken. Het zorgt ervoor dat het makkelijker is om in of door Schengenlanden te reizen en dat de wetgeving van alle landen hetzelfde is als het gaat om het geven van visums.
Aanvraagprocedure voor een Schengenvisum verbeteren
Het beleid van de EU over Schengenvisa is veranderd sinds de invoering van de Visumcode in 2010 en de start van het Visuminformatiesysteem (VIS) in 2011. Nieuwe technologische ontwikkelingen bieden mogelijkheden om de aanvraagprocedure voor een Schengenvisum te verbeteren.
Hoewel de visumverwerking al deels digitaal is, zijn er nog steeds twee belangrijke stappen op papier: de visumaanvraagprocedure en de visumsticker. Deze stappen zijn belastend voor de centrale nationale overheidsinstanties, consulaten en visumaanvragers. Om deze belasting te verminderen, heeft de Europese Commissie op 27 april 2022 een wetgevingsvoorstel gepresenteerd om de visumprocedure te digitaliseren.
Online Schengenvisum aanvragen en visumleges betalen
Momenteel moeten visumaanvragen voor Schengen nog op papier worden ingediend en moeten reizigers persoonlijk naar de ambassade of en externe dienstverlener om hun biometrische gegevens te laten verzamelen. Als het nieuwe digitale visumsysteem er is, kunnen reizigers online hun Schengenvisum aanvragen en de visumleges betalen, ongeacht naar welk Schengenland ze willen reizen. Als reizigers meerdere Schengenlanden willen bezoeken, zal het systeem automatisch bepalen welk land verantwoordelijk is voor de aanvraag.
Alle informatie op een platvorm
Op het platform kan de aanvrager alle informatie vinden die nodig is om het visum te verkrijgen, zoals de visumvereisten, de procedures en eventuele bewijsstukken die nodig zijn. Persoonlijke aanmelding bij een ambassade, consulaat of externe dienstverlener, is alleen vereist voor reizigers die voor het eerst een aanvraag indienen en hun biometrische gegevens moeten laten verzamelen, aanvragers van wie de biometrische gegevens niet meer geldig zijn en aanvragers met een nieuw reisdocument.
Het nieuwe visum zal geavanceerde beveiligingskenmerken bevatten en het systeem zal ervoor zorgen dat de grondrechten altijd worden beschermd.
Het voorstel moet nog worden besproken door het Europees Parlement en de Raad. Als het wordt goedgekeurd, krijgen de lidstaten vijf jaar de tijd om over te stappen naar het nieuwe systeem. Na deze overgangsperiode zullen alle lidstaten het online-visumplatform in 2031 in gebruik nemen.
Bron: Expertisecentrum Europees Recht
Vragen en antwoorden – digitalisering van de visumprocedure (FAQ)
De Commissie wil dat het gemakkelijker wordt om een Schengenvisum aan te vragen en heeft daarom voorgesteld om de visumprocedure te digitaliseren. Reizigers kunnen dan via een Europees online-visumplatform hun visumaanvraag indienen en de visumsticker wordt vervangen door een beter beveiligd digitaal visum. De Commissie wil het visumbeleid moderner, klantvriendelijker en veiliger maken voor onderdanen van derde landen die naar het Schengengebied reizen. De herziening van de EU-Visumcode in 2019 en de COVID-19-pandemie hebben bijgedragen aan de versnelling van de digitalisering van de visumprocedures. In het migratie- en asielpact is vastgelegd dat de visumprocedure uiterlijk in 2025 volledig gedigitaliseerd moet zijn, inclusief de mogelijkheid om visa online aan te vragen.
In de toekomst zullen alle visumaanvragen online worden ingediend via het EU-visumaanvraagplatform. Maar als mensen hulp nodig hebben, kunnen ze nog steeds een papieren aanvraag indienen bij een consulaat of visumaanvraagcentrum. Dit kan bijvoorbeeld als ze de aanvraag niet zelfstandig online kunnen indienen en hulp nodig hebben van vrienden of familie of als er een speciale reden is. Mensen die familie zijn van EU-burgers mogen hun aanvraag nog steeds op papier indienen als ze gebruik maken van hun recht op vrij verkeer.
Alle visumaanvragers kunnen hun aanvraag volledig online indienen, inclusief het invullen van het aanvraagformulier, betalen van de visumleges, uploaden van bewijsstukken en het controleren van geldige biometrische gegevens. Maar voor reizigers die voor het eerst een aanvraag indienen en voor aanvragers van wie de biometrische gegevens niet meer geldig zijn, is het nog steeds nodig om persoonlijk naar het consulaat of visumaanvraagcentrum te gaan om hun biometrische gegevens te verstrekken. Ze kunnen online een afspraak maken.
Een visum dat op papier wordt afgegeven, kan gemakkelijker worden nagemaakt en gestolen, wat een gevaar kan vormen voor de veiligheid van de EU. Het nieuwe digitale visum zal in plaats daarvan een elektronisch dossier zijn in het Visuminformatiesysteem, waardoor het niet langer fysieke kenmerken heeft die kunnen worden vervalst.
Het voorstel om het visumproces te digitaliseren zal het proces van het aanvragen van een visum gemakkelijker maken, maar de voorwaarden voor het indienen van de aanvraag en de behandeling ervan blijven hetzelfde.
Eu-LISA, een Europees agentschap dat grootschalige IT-systemen beheert op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht, zal het online visumaanvraagplatform bouwen en onderhouden. De Commissie zal verantwoordelijk zijn voor het bijwerken van algemene visuminformatie op het platform, zodat deze up-to-date blijft.
Om een visum aan te vragen via het EU-visumaanvraagplatform volgen aanvragers enkele stappen. Eerst controleren ze of ze een visum nodig hebben en maken ze een beveiligde account aan. Daarna vullen ze een aanvraagformulier in en uploaden ze de vereiste documenten. De visumleges worden online betaald en de aanvraag wordt ingediend. Het land waar de hoofdbestemming van de reis ligt, behandelt de aanvraag en de aanvragers kunnen de status van hun aanvraag via het platform controleren en meldingen ontvangen over de status. Na goedkeuring van het visum hebben aanvragers online toegang tot hun visum en kunnen zij, indien nodig, hun visumperiode online verlengen.
Als je een visum nodig hebt voor een Schengenland, kun je via één platform online een visum aanvragen en de visumleges betalen. Het maakt niet uit naar welk Schengenland je wilt reizen. Het platform zal automatisch bepalen welke lidstaat bevoegd is om je aanvraag te behandelen als je meerdere EU-lidstaten wilt bezoeken. Je kunt actuele informatie over Schengenvisa voor kort verblijf vinden en alle nodige informatie over de visumvereisten en de procedures. Het voordeel van één enkel aanvraagplatform is dat aanvragers er één geharmoniseerde en naadloze aanvraagprocedure vinden, ongeacht het Schengenland dat ze willen bezoeken.
De Commissie stelt voor om één aanvraagplatform op EU-niveau te maken en de afzonderlijke nationale portalen geleidelijk af te schaffen. Lidstaten kunnen zich bij het platform aansluiten tot maximaal vijf jaar nadat het is opgericht. Hierdoor kunnen lidstaten op een flexibele manier hun nationale instrumenten afbouwen en overstappen naar het EU-visumaanvraagplatform.
Het doel van beide systemen is om het reizen naar het Schengengebied makkelijker te maken en tegelijkertijd de veiligheid te verhogen. Het nieuwe initiatief is van toepassing op mensen uit derde landen die een Schengenvisum nodig hebben voor een verblijf van maximaal 90 dagen in het Schengengebied binnen een periode van 180 dagen. ETIAS is bedoeld voor mensen uit derde landen die geen visum nodig hebben, maar wel een reistoestemming moeten aanvragen voordat ze op reis gaan.
De Commissie heeft een voorstel gedaan om een gemeenschappelijk online-visumplatform op te richten. Het voorstel wordt nu besproken in het Europees Parlement en de Raad. De lidstaten hebben vijf jaar de tijd om over te stappen naar het nieuwe platform. Als de medewetgevers het voorstel goedkeuren, kan de ontwikkeling van het platform in 2024 beginnen en kan het in 2026 operationeel worden. De lidstaten hebben tot 2031 de tijd om het platform in gebruik te nemen.
Gerelateerde onderwerpen:
