Het recht op vrij verkeer voor familie van een EU/EER of CH burger
EU/EER burgers zijn alle die de nationaliteit van een EU (Europese Unie) of EER (Europese Economische Ruimte) land hebben. Voor familieleden van EU/EER-onderdanen en van burgers uit Zwitserland die gebruik maken (of hebben gemaakt) van hun recht op vrij verkeer, zijn er speciale regelingen voor een bezoek aan Schengenstaten.
Van vrij verkeer is sprake indien de EU/EER-onderdaan zich begeeft naar of verblijft in een andere lidstaat dan die waarvan hij de nationaliteit bezit, of in het verleden heeft gedaan. Bij een Nederlander die in Nederland verblijft is dus géén sprake van gebruik van vrij verkeer! Echter, wanneer diezelfde Nederlander eerder in een ander EU/EER-land dan Nederland heeft gewoond en/of gewerkt, is er wél sprake van gebruik van vrij verkeer. Dit komt voor uit de Europese regels omtrent vrij verkeer van EU-burgers en hun niet EU familieleden: Richtlijn 2004/38/EG.
Een voorbeeld van een dergelijke aanvraag is bijvoorbeeld een Nederlander die gehuwd is met een Filipijnse en samen naar Spanje op vakantie willen.
De eisen
Ongeacht de verblijfsplaats van het niet EU-familielid (formeel bekend als derdelander –familielid) en het aanvangstijdstip van de relatie met de EU/EER-onderdaan, komt het derdelander-familielid in aanmerking voor de versnelde en kosteloze visumprocedure indien hij met objectieve bewijzen kan aantonen dat:
- hij/zij familie is van een EU/EER-onderdaan;
- de EU/EER-onderdaan zich begeeft naar of verblijft in een andere lidstaat dan die waarvan hij de nationaliteit bezit;
- hij de EU/EER-onderdaan begeleidt of zich bij hem gaat voegen.
Indien alle drie de bovenstaande punten kunnen worden aangetoond aan de ambassade, dan mag een visum niet geweigerd worden en mag ook de toegang aan alle EU/EER grenzen (met of zonder visum) niet geweigerd worden.
De versnelde procedure houdt in dat de vragen op het Schengenvisum aanvraagformulier gemarkeerd met een asterisk (*) niet hoeven te worden beantwoord. Visumafgifte dient zo spoedig mogelijk plaats te vinden. Voor de aanvraag mogen geen leges worden geïnd.
Als de aanvrager samen meteen EU/EER (Europese Unie, Europese Economische Ruimte) familielid reist naar een andere lidstaat dan het land waarvan deze EU/EER burger zelf de nationaliteit van heeft, dan valt men onder het verdrag van recht op vrij verkeer van personen. Deze Richtlijn 2004/38/EG (Directive 2004/38/EC) stelt dat direct familieleden in opgaande of neergaande lijn gratis, versneld (maximaal 15 kalenderdagen) en met een minimaal aantal voorwaarden recht hebben op een visum. Dit is een verschil met een reguliere aanvraag, alwaar het visum een gunst is.
Benodigd bewijs
Ingevolge artikel 5 van Richtlijn 2004/38/EG dient de aanvrager slechts:
- de eigen identiteit;
- de identiteit van de EU/EER-onderdaan;
- de familierelatie met de EU/EER-onderdaan;
en het feit dat de EU/EER-onderdaan gebruik maakt van zijn recht op vrij verkeer, aan te tonen en aannemelijk te maken dat de aanvrager samen met de EU/EER-onderdaan reist. Of zich bij de EU/EER-onderdaan voegt om in aanmerking te komen voor een versneld en kosteloos visum.
Het aantonen van het reisplan kan bijvoorbeeld door een geschreven verklaring van de EU-burger, reserveringen voor transport of op enige andere wijze. Aanvragers hoeven niet aan te tonen dat zij over voldoende middelen beschikken, een medische reisverzekering is ook geen vereiste en tijdig terugkeer van de derdelander hoeft ook niet aannemelijk gemaakt te worden.
Wie wordt er als familie van een EU-onderdaan gezien?
De volgende categorieën familieleden kunnen in aanmerking komen voor visum-facilitering:
- de echtgenoot/echtgenote;
- de partner, met wie de burger van de Europese Unie overeenkomstig de wetgeving van een lidstaat een geregistreerd partnerschap heeft gesloten;
- de rechtstreekse bloedverwanten in de neergaande lijn, alsmede die van de echtgenoot of geregistreerd partner, beneden de leeftijd van 21 jaar of die te hunnen laste zijn;
- de rechtstreekse bloedverwanten in opgaande lijn, alsmede die van de echtgenoot of geregistreerd partner, die te hunnen laste zijn;
- partners –niet zijnde huwelijks- of geregistreerd partners- met wie de burger van de Unie een duurzame, bewezen relatie heeft, en de rechtstreekse bloedverwant (van de partner) in neergaande lijn die jonger is dan 18 jaar. Een duurzaam relatie betekent bijvoorbeeld een aantoonbaar gezamenlijk huishouden van tenminste 6 maanden of een gezamenlijk kind.
Solvit
Neem bij problemen of misverstanden met de ambassade over dit type aanvraag contact op met Solvit, die organisatie onder EU-vlag, helpt bij het bemiddelen en ziet toe op het nakomen van EU-rechten van burgers.
Gerelateerde artikelen: