De Schengen svæði er á svæði Evrópa þar sem 27 lönd hafa afnumið innri landamæri sín til að leyfa frjálst flæði fólks og vöru. Þetta hugtak, sem er orðið tákn sameiningar Evrópu, hefur þróast töluvert síðan það var stofnað árið 1985. Í þessari grein munum við skoða nánar sögu, uppruna, nútíð og framtíð Schengen-svæðisins.
Frá 27 Schengen lönd sem eru hluti af Schengen svæði eru: Belgía, Nederland, Lúxemborg, Þýskaland, Frakkland, Spánn, Portúgal, Ítalía, Austurríki, Grikkland, Danmörk, Svíþjóð, Finnland, Eistland, Lettland, Litháen, Pólland, Tékkland, Slóvakía, Slóvenía, Ungverjaland, Malta, Ísland, Noregur, Sviss, Liechtenstein og Króatía.
Tilgangur og ávinningur Schengen
Milljónir manna fara yfir innri landamæri ESB á hverjum degi. Frjáls för býður upp á mismunandi réttindi fyrir mismunandi hópa fólks, allt frá ferðamönnum til fjölskyldna.
Allir ríkisborgarar ESB geta með gilt vegabréf eða persónuskilríki til að dvelja í öðru ESB landi sem ferðamaður í að hámarki þrjá mánuði. Auk þess eiga þeir rétt á að búa í öðru ESB landi vegna vinnu og njóta sömu meðferðar og ríkisborgarar þess lands.
Atvinnurekendur njóta góðs af staðfestufrelsinu sem auðveldar þeim að koma sér upp og auka viðskipti sín í öðrum ESB löndum. Nemendur eiga rétt á að stunda nám í hvaða ESB landi sem er, sem gefur þeim aðgang að fjölbreyttum menntastofnunum og námstækifærum.
Lokun innri landamæra ESB myndi hafa umtalsverðan kostnað í för með sér og torvelda 1,7 milljón manna ferðir yfir landamæri. Það er því mjög mikilvægt að viðhalda opnum innri landamærum til að styðja við daglegt líf og efnahagslega samvinnu innan ESB.
Saga og uppruna Schengen-svæðisins
Schengen-svæðið er nefnt eftir Lúxemborgarþorpinu Schengen, þar sem Schengen-samkomulagið var undirritað 14. júní 1985 af fimm af þáverandi tíu aðildarríkjum Efnahagsbandalags Evrópu (EBE): Belgíu, Þýskalandi, Frakklandi, Lúxemborg og Hollandi. Samningurinn, sem tók gildi 26. mars 1995, hafði það að markmiði að afnema innri landamæri milli undirritaðra landa og skapa sameiginlega ytri landamærastefnu. Þetta myndi stuðla að frjálsu flæði fólks og vöru og stuðla að hagvexti og samþættingu.
Frá stofnun þess hefur Schengen-svæðið stækkað jafnt og þétt, með nýjum meðlimum frá báðum Evrópusambandið (ESB) og víðar. Árið 1997 var Schengen-samningurinn felldur inn í lög ESB með Amsterdamsáttmálanum. Þátttökulöndunum fjölgaði jafnt og þétt og í dag eru 27 lönd á svæðinu, þar á meðal nokkur ríki utan ESB eins og Noreg, Ísland, Sviss og Liechtenstein.
Viðstaddur
Schengen-svæðið hefur það að ferðast innan Evrópu auðveldaði verulega og stuðlaði að hagvexti og samvinnu. Afnám landamæraeftirlits hefur örvað fólksflutninga, vöru og þjónustu og ýtt undir ferðaþjónustu. Að auki hefur Schengen-stefnan leitt til nánara samstarfs á sviði lögreglu, dómsmála og innflytjendamála.
Samt hefur Schengen-svæðið einnig staðið frammi fyrir áskorunum, svo sem fólksflutningakreppunni 2015 og eftirmála hennar. Sum lönd hafa tímabundið aftur tekið upp landamæraeftirlit til að stjórna straumi flóttamanna og farandfólks. Að auki hefur Covid-19 heimsfaraldurinn leitt til tímabundinna takmarkana á frjálsri för innan Schengen-svæðisins, þar sem mörg lönd hafa lokað landamærum sínum til að takmarka útbreiðslu vírusins.
Framtíð Schengen-svæðisins
Framtíð Schengen-svæðisins mun að miklu leyti ráðast af því hvernig þátttökulöndin takast á við áskoranir fólksflutninga, öryggis og samvinnu. Hér eru nokkur lykilatriði sem gætu mótað framtíð Schengen-svæðisins:
- Innflutningsstefna: Að finna jafnvægi og sjálfbæra lausn á áskorunum fólksflutninga og hælis er enn forgangsverkefni Schengen-ríkjanna. ESB er að endurskoða fólksflutninga- og hæliskerfi sitt til að tryggja að það sé skilvirkt og sanngjarnt fyrir alla hlutaðeigandi. Betri samvinna og verkaskipting milli Schengen-ríkjanna getur dregið úr álagi á ytri landamæri og stuðlað að stöðugri stefnu í innflytjendamálum.
- Öryggi og landamærastjórnun: Vaxandi ógn af hryðjuverkum og skipulagðri glæpastarfsemi krefst nánara samstarfs milli Schengen-ríkjanna á sviði öryggis- og landamærastjórnunar. Að bæta upplýsingaskipti, efla samstarf lögreglu og dómsmála og nútímavæða landamæraeftirlitskerfi eru meðal þeirra aðgerða sem geta stuðlað að öryggi innan Schengen-svæðisins.
- Stækkun Schengen-svæðisins: Þrátt fyrir að Schengen-svæðið telji nú 27 lönd eru enn nokkur ESB-ríki sem bíða eftir aðild, eins og Búlgaría og Rúmenía. Að taka þessi lönd inn á Schengen-svæðið myndi efla enn frekar Evrópusamrunann og auka frjálst flæði fólks og vöru.
- Tækninýjungar: Á stafrænni öld mun Schengen-svæðið þurfa að nýta þau tækifæri sem tæknin býður upp á til að gera landamærastjórnun skilvirkari og öruggari. Notkun háþróaðrar tækni, eins og líffræðileg tölfræðileg auðkenning og snjöll landamærakerfa, getur hjálpað til við að jafna þörfina fyrir öryggi og tryggja frjálsa för fólks.
Til að greina glæpamenn, hryðjuverkamenn eða aðra sem eru í hættu eru ferðamenn sem venjulega nota ekki vegabréfsáritun skimaðir áður en þeir fara inn í ESB. Þetta er gert með því að nota það Evrópsk ferðaupplýsinga- og leyfiskerfi (Etías). Þetta eftirlit gæti hafist strax árið 2023.
Að auki hafa Evrópuþingmenn samþykkt áætlanir um að veita Evrópsku landamæra- og strandgæslustofnuninni 2027 landamæraverði fyrir árið 10.000 til að auka öryggi Evrópu.
Ályktun
Í gegnum árin hefur Schengen-svæðið haft mikil áhrif á Evrópusamvinnu og samruna. Þó áskoranir séu enn, eins og fólksflutningar, öryggi og að tryggja samvinnu milli þátttökulanda, er líklegt að Schengen-svæðið haldi áfram að þróast og laga sig að breyttum aðstæðum. Að takast á við þessar áskoranir mun gera Schengen-svæðinu kleift að viðhalda og styrkja hlutverk sitt sem tákn um sameiningu og framfarir Evrópu.
Tengdar færslur:
