Nýlegar skoðanir hafa sýnt að Ríkislögregla braut allar reglur við notkun þess Schengen upplýsingakerfi (SÍS).
Þetta kerfi, sem inniheldur persónuupplýsingar, átti í vandræðum með nákvæmni gagna. Villur eða ófullnægjandi upplýsingar um einstaklinga voru til staðar og sum gögn voru geymd of lengi. Þessi atriði komu í ljós við evrópska rannsókn þar sem Heimild til persónuupplýsinga (AP) tók þátt.
Talsmaður AP lagði áherslu á stærð SIS og þá ábyrgð sem notendur hafa, í ljósi þeirra áhrifa sem skráning í þetta kerfi getur haft á fólk, svo sem að vera ranglega hafnað á landamærum eða handtekinn að óþörfu.
Í upphafi greip Ríkislögreglan ekkert til að leysa þessi vandamál. Þetta leiddi til þess að AP íhugaði að beita refsingu en það reyndist á endanum ekki nauðsynlegt því lögreglan leiðrétti sjálf vandamálin.
Sameiginleg skoðun evrópskra persónuverndareftirlitsaðila, þar á meðal AP, rannsakaði ríkislögregluna í Hollandi. Þeir voru ábyrgir fyrir gæðum og skiptingu gagna í SIS. AP komst að því að lögreglan athugaði ekki nægilega hvort gögnin í kerfinu væru réttar og tæmandi og að hún geymdi stundum viðvörun of lengi án ítarlegrar úttektar.
Árið 2022 gerði Ríkislögreglan áætlun um að bæta gæði gagna og eftirlits. Þessi áætlun var hrint í framkvæmd árið 2023 og eftirlit með AP, sem á endanum ákvað að vandamálin hefðu verið leyst.
AP heldur áfram að fylgjast náið með skráningu og stjórnun persónuupplýsinga í stórum evrópskum upplýsingakerfum. Þessi kerfi gegna mikilvægu hlutverki við að fylgjast með ytri landamærum Schengen-svæðisins og styðja við lögreglu- og dómstólastarfsemi. Með tilkomu nýrra upplýsingakerfa og tengingu núverandi kerfa verður vöktun persónuverndaráhættu sífellt mikilvægari, sérstaklega í ljósi þess að afleiðingar rangrar eða ólögmætrar skráningar í þessi kerfi hafa meiri áhrif.
Hvað er Schengen upplýsingakerfið (SIS)
Schengen upplýsingakerfið (SIS) er umfangsmikið upplýsingakerfi sem notað er af löndum innan Schengen-svæðisins í Evrópu. Það gegnir mikilvægu hlutverki við að viðhalda öryggi og stjórna landamærum á þessu svæði. Hér eru nokkur lykilatriði um SIS:
- Markmið: SIS er hannað til að auka öryggi innan Schengen-svæðisins með því að veita yfirvöldum eins og lögreglu, landamæravörðum og tollgæslu viðeigandi upplýsingar um fólk og vörur.
- Gagnaskipti: Kerfið gerir aðildarríkjum kleift að skiptast á viðvörunum um mismunandi flokka einstaklinga og vara. Þetta felur til dæmis í sér týnda einstaklinga, grunaða um glæpi, stolin farartæki og stolin eða týnd skjöl.
- Landamæraöryggi: Eitt af meginhlutverkum SIS er að styðja skilvirkt landamæraeftirlit. Þetta hjálpar til við að bera kennsl á einstaklinga sem geta ógnað allsherjarreglu eða öryggi, eða sem hafa brotið Schengen-reglur.
- Samstarf: SIS stuðlar að samvinnu lögreglu- og dómsyfirvalda Schengen-landanna, sem er nauðsynlegt fyrir framfylgd laga yfir landamæri.
- Persónuvernd og gagnavernd: Þar sem SIS inniheldur persónulegar upplýsingar eru strangar reglur og eftirlit varðandi gagnavernd og persónuvernd. Hollenska Persónuverndin og aðrar sambærilegar stofnanir í aðildarríkjunum hafa eftirlit með því að þessum reglum sé fylgt.
- Stækkun og uppfærsla: Kerfið gengur í gegnum reglulega uppfærslur og stækkun til að bæta skilvirkni þess og öryggi og til að mæta nýjum áskorunum í landamærastjórnun og öryggi.
Skilvirkni SIS til að tryggja öryggi innan Schengen-svæðisins veltur að miklu leyti á nákvæmni og tímanleika upplýsinga sem miðlað er, svo og að farið sé að reglum um gagnavernd og persónuvernd.
